stay hungry, stay foolish

HR Feng's Blog


  • Home
  • Archive
  • Tags
  •   

© 2025 HR Feng's Blog

Theme Typography by Makito

Proudly published with Hexo

电动力学大纲

Posted at 2025-08-20 电动力学 

张量初步

数学记号

δij={0,i≠j1,i=jϵijk={1,(123)偶置换−1,(123)奇置换0,otherwise\delta_{ij}=\left\{ \begin{matrix} 0,i\ne j\\ 1,i=j \end{matrix}\right.\\ \epsilon_{ijk}=\left\{ \begin{matrix} 1,(123)偶置换\\ -1,(123)奇置换\\ 0, otherwise \end{matrix}\right. δij​={0,i=j1,i=j​ϵijk​=⎩⎨⎧​1,(123)偶置换−1,(123)奇置换0,otherwise​

叉乘(f⃗×g⃗)i=ϵijkfjgk(\vec{f}\times\vec{g})_{i}=\epsilon_{ijk} f_j g_k(f​×g​)i​=ϵijk​fj​gk​

一个有用的公式:ϵijkϵmnk=δimδjn−δinδjm\epsilon_{ijk}\epsilon_{mnk}=\delta_{im}\delta_{jn}-\delta_{in}\delta_{jm}ϵijk​ϵmnk​=δim​δjn​−δin​δjm​

对称张量与反对称张量内积为0:SijAji=0S_{ij}A_{ji}=0Sij​Aji​=0

混合积:a⃗⋅(b⃗×c⃗)=c⃗⋅(a⃗×b⃗)\vec{a}\cdot (\vec{b}\times\vec{c})=\vec{c}\cdot (\vec{a}\times\vec{b})a⋅(b×c)=c⋅(a×b)

三叉乘:a⃗×(b⃗×c⃗)=(a⃗⋅c⃗)b⃗−(a⃗⋅b⃗)c⃗\vec{a}\times (\vec{b}\times\vec{c})=(\vec{a} \cdot \vec{c} )\vec{b}-(\vec{a}\cdot\vec{b})\vec{c}a×(b×c)=(a⋅c)b−(a⋅b)c (就远原则)

梯度算子

直角坐标系,∇=x^i∂∂xi=x^i∂i\nabla=\hat{x}_i\frac{\partial}{\partial x_i}=\hat{x}_i\partial_i∇=x^i​∂xi​∂​=x^i​∂i​

标量场的梯度

矢量场的梯度旋度散度

张量场的梯度旋度散度

如∇r=r^,∇x⃗=I↔,∇⋅x⃗=3\nabla r=\hat r,\nabla \vec x=\overleftrightarrow{I},\nabla\cdot\vec x=3∇r=r^,∇x=I,∇⋅x=3

链式法则:∇φ(tr)=φ˙∇tr\nabla\varphi(t_r)=\dot{\varphi}\nabla t_r∇φ(tr​)=φ˙​∇tr​

∇A⃗(tr)=(∇tr)A⃗\nabla\vec{A}(t_r)=(\nabla t_r)\vec{A}∇A(tr​)=(∇tr​)A(不能交换位置)

相对位矢

R^=x⃗−x⃗′\hat R=\vec x-\vec x'R^=x−x′(场点位置减去源点位置)

场积分的基本定理

梯度,散度(Gauss),旋度(Stokes)

亥姆霍兹定理

任意一个矢量场都可以分解为无源场和无旋场的叠加。

电磁场基本规律

电荷守恒

电荷、电流满足连续性方程:∂tρ+∇⋅j⃗=0\partial_t\rho+\nabla\cdot \vec{j}=0∂t​ρ+∇⋅j​=0

Lorentz力

F⃗=eE⃗+ev⃗×B⃗\vec F=e\vec E+e\vec v\times \vec BF=eE+ev×B

力密度(单位体积):f⃗=ρE⃗+ρv⃗×B⃗\vec f=\rho\vec E+\rho\vec v\times \vec Bf​=ρE+ρv×B

Maxwell方程组

{∇⋅E=ρε0∇⋅B=0∇×E=−∂B∂t∇×B=μ0J+μ0ε0∂E∂t\left \{\begin{array}{l} \nabla \cdot \mathbf{E} =\cfrac{\rho}{\varepsilon _0} \\ \nabla \cdot \mathbf{B} = 0 \\ \nabla \times \mathbf{E} = -\cfrac{\partial \mathbf{B}}{\partial t } \\ \nabla \times \mathbf{B} = \mu _0\mathbf{J} + \mu _0\varepsilon_0 \cfrac{\partial \mathbf{E}}{\partial t } \end{array} \right.⎩⎨⎧​∇⋅E=ε0​ρ​∇⋅B=0∇×E=−∂t∂B​∇×B=μ0​J+μ0​ε0​∂t∂E​​

\left \{\begin{array}{l} {\huge \unicode{8751}}_\mathbb{S} \mathbf{E} \cdot\mathrm{d}s= \cfrac{Q}{\varepsilon_0} \\ {\huge \unicode{8751}}_\mathbb{S} \mathbf{B} \cdot\mathrm{d}s= 0 \\ {\huge \oint}_{\mathbb{L}}^{} \mathbf{E} \cdot \mathrm{d}l=-\cfrac{\mathrm{d}\Phi _{\mathbf{B}}}{\mathrm{d}t } \\ {\huge \oint}_{\mathbb{L}}^{} \mathbf{B} \cdot \mathrm{d}l=\mu_0I+ \mu_0 \varepsilon_0\cfrac{\mathrm{d}\Phi _{\mathbf{E}}}{\mathrm{d}t } \end{array} \right.

证明电磁作用过程电荷守恒:∇⋅(∇×B)=∇⋅(μ0J+μ0ε0∂E∂t)=0\nabla\cdot(\nabla \times \mathbf{B}) = \nabla\cdot(\mu _0\mathbf{J} + \mu _0\varepsilon_0 \cfrac{\partial \mathbf{E}}{\partial t })=0∇⋅(∇×B)=∇⋅(μ0​J+μ0​ε0​∂t∂E​)=0

再代入电场散度,就得到连续性方程。

而且两个关于时间的偏导数告诉我们,一旦源已知,初始的电磁场就决定了他的时间演化,并且这个演化的结果满足上面的两个散度方程

由微分方程给出边值关系

  • 任意约定面的1、2两侧,并定义法向𝑛^\hat 𝑛n^:1⟶2

  • 将𝛻改写为n^\hat nn^,作用对象(场或源)F⃗\vec{F}F改写为F⃗2−F⃗1\vec F_2-\vec{F}_1F2​−F1​;

  • 删去场对时间的导数项;

  • 源及其对时间的导数项均将其中的体密度改为面密度。

{n^⋅(E⃗2−E⃗1)=σϵ0n^×(E⃗2−E⃗1)=0n^⋅(B⃗2−B⃗1)=0n^×(B⃗2−B⃗1)=μ0K⃗\left \{\begin{array}{l} \hat n\cdot(\vec E_2-\vec E_1)=\frac{\sigma}{\epsilon_0} \\ \hat n\times(\vec E_2-\vec E_1)=0 \\ \hat n\cdot(\vec B_2-\vec B_1)=0 \\ \hat n\times(\vec B_2-\vec B_1)=\mu_0 \vec K \end{array} \right. ⎩⎨⎧​n^⋅(E2​−E1​)=ϵ0​σ​n^×(E2​−E1​)=0n^⋅(B2​−B1​)=0n^×(B2​−B1​)=μ0​K​

介质中的Maxwell方程

{∇⋅D=ρf∇⋅B=0∇×E=−∂B∂t∇×H=Jf+∂D∂t%此公式需要在设置中开启unicode扩展支持 \left\{\begin{array}{l} \nabla \cdot \mathbf{D} =\rho _f \\ \nabla \cdot \mathbf{B} = 0 \\ \nabla \times \mathbf{E} = -\cfrac{\partial \mathbf{B}}{\partial t } \\ \nabla \times \mathbf{H} = \mathbf{J}_f + \cfrac{\partial \mathbf{D}}{\partial t } \end{array} \right.⎩⎨⎧​∇⋅D=ρf​∇⋅B=0∇×E=−∂t∂B​∇×H=Jf​+∂t∂D​​

D⃗=ϵ0E⃗+P⃗,B⃗=μ0(H⃗+M⃗)\vec D=\epsilon_0\vec E+\vec P,\vec B=\mu_0(\vec H+\vec M)D=ϵ0​E+P,B=μ0​(H+M)

∇⋅P⃗=−ρ′,J⃗′=J⃗M+J⃗P=∇×M⃗+∂tP⃗\nabla \cdot \vec P=-\rho', \vec J'=\vec J_M+\vec J_P=\nabla\times\vec M+\partial_t \vec P∇⋅P=−ρ′,J′=JM​+JP​=∇×M+∂t​P

本构关系:D⃗=ϵ(ω,x)E⃗,B⃗=μ(ω,x)H⃗\vec D=\epsilon(\omega,x)\vec E,\vec B=\mu(\omega,x)\vec HD=ϵ(ω,x)E,B=μ(ω,x)H

简单导电介质:J⃗f=σE⃗\vec J_f=\sigma\vec EJf​=σE

电磁势

B⃗=∇×A⃗,E⃗=−∇φ−∂A⃗∂t\vec B=\nabla\times\vec A,\vec E=-\nabla\varphi-\frac{\partial \vec A}{\partial t}B=∇×A,E=−∇φ−∂t∂A​

规范变换:φ′=φ−∂tψ,A⃗′=A⃗+∇ψ\varphi'=\varphi-\partial_t \psi, \vec A'=\vec A+\nabla\psiφ′=φ−∂t​ψ,A′=A+∇ψ

Coulomb规范:∇⋅A⃗=0\nabla\cdot \vec A=0∇⋅A=0

Lorenz规范:∇⋅A⃗+1c2∂φ∂t=0\nabla\cdot \vec A+\frac{1}{c^2}\frac{\partial \varphi}{\partial t}=0∇⋅A+c21​∂t∂φ​=0

满足的方程为□φ+∂tL=−ρϵ0,□A⃗−∇L=−μ0J⃗\Box \varphi+\partial_t L=-\frac{\rho}{\epsilon_0},\Box\vec A-\nabla L=-\mu_0 \vec J□φ+∂t​L=−ϵ0​ρ​,□A−∇L=−μ0​J

电磁场的能量动量角动量

  • 能量密度

w=12(ϵ0E2+1μ0B2)w = \frac{1}{2}\left( \epsilon_0 E^2 + \frac{1}{\mu_0} B^2 \right) w=21​(ϵ0​E2+μ0​1​B2)

  • Poynting 矢量(能流密度)

S=1μ0E×B\mathbf{S} = \frac{1}{\mu_0} \mathbf{E} \times \mathbf{B} S=μ0​1​E×B

  • 微分形式(能量守恒,Poynting 定理)

∂w∂t+∇⋅S=−J⋅E\frac{\partial w}{\partial t} + \nabla \cdot \mathbf{S} = - \mathbf{J} \cdot \mathbf{E} ∂t∂w​+∇⋅S=−J⋅E

  • 积分形式

ddt∫Vw d3x+∮∂VS⋅da=−∫VJ⋅E d3x\frac{d}{dt}\int_V w \, d^3x + \oint_{\partial V} \mathbf{S}\cdot d\mathbf{a} = - \int_V \mathbf{J}\cdot\mathbf{E}\, d^3x dtd​∫V​wd3x+∮∂V​S⋅da=−∫V​J⋅Ed3x


  • 动量密度

g=Sc2=ϵ0E×B\mathbf{g} = \frac{\mathbf{S}}{c^2} = \epsilon_0 \mathbf{E} \times \mathbf{B} g=c2S​=ϵ0​E×B

  • 动量流密度(应力张量 Maxwell stress tensor)

Tij=ϵ0(EiEj+c2BiBj−12(E2+c2B2)δij)T_{ij} = \epsilon_0 \left( E_i E_j + c^2 B_i B_j - \frac{1}{2} (E^2 + c^2 B^2)\delta_{ij} \right) Tij​=ϵ0​(Ei​Ej​+c2Bi​Bj​−21​(E2+c2B2)δij​)

  • 微分形式(动量守恒)

∂g∂t+∇⋅T=−ρE−J×B\frac{\partial \mathbf{g}}{\partial t} + \nabla \cdot \mathbf{T} = - \rho \mathbf{E} - \mathbf{J} \times \mathbf{B} ∂t∂g​+∇⋅T=−ρE−J×B

  • 积分形式

ddt∫Vg d3x+∮∂VT⋅da=−∫V(ρE+J×B)d3x\frac{d}{dt} \int_V \mathbf{g}\, d^3x + \oint_{\partial V} \mathbf{T} \cdot d\mathbf{a} = - \int_V \left( \rho \mathbf{E} + \mathbf{J}\times \mathbf{B} \right) d^3x dtd​∫V​gd3x+∮∂V​T⋅da=−∫V​(ρE+J×B)d3x


  • 角动量密度

l=r×g\mathbf{l} = \mathbf{r} \times \mathbf{g} l=r×g

  • 角动量流密度(张量形式)

Mij=ϵiklrkTljM_{ij} = \epsilon_{ikl} r_k T_{lj} Mij​=ϵikl​rk​Tlj​

  • 微分形式(角动量守恒)

∂l∂t+∇⋅M=−r×(ρE+J×B)\frac{\partial \mathbf{l}}{\partial t} + \nabla \cdot \mathbf{M} = - \mathbf{r} \times \left( \rho \mathbf{E} + \mathbf{J} \times \mathbf{B} \right) ∂t∂l​+∇⋅M=−r×(ρE+J×B)

  • 积分形式

ddt∫Vl d3x+∮∂VM⋅da=−∫Vr×(ρE+J×B)d3x\frac{d}{dt} \int_V \mathbf{l}\, d^3x + \oint_{\partial V} \mathbf{M} \cdot d\mathbf{a} = - \int_V \mathbf{r} \times \left( \rho \mathbf{E} + \mathbf{J}\times \mathbf{B} \right) d^3x dtd​∫V​ld3x+∮∂V​M⋅da=−∫V​r×(ρE+J×B)d3x

静电场

基本方程

∇⋅E⃗=ρϵ0,∇×E⃗=0\nabla\cdot\vec E=\frac{\rho}{\epsilon_0},\nabla\times \vec E=0∇⋅E=ϵ0​ρ​,∇×E=0

用标势来写:∇2φ=−ρϵ0\nabla^2\varphi=-\frac{\rho}{\epsilon_0}∇2φ=−ϵ0​ρ​,即Possion方程,ρ=0\rho=0ρ=0时为Laplace方程

导体的边界条件:n^⋅E⃗=σϵ0,n^×E⃗=0\hat n\cdot\vec E=\frac{\sigma}{\epsilon_0},\hat n\times \vec E=0n^⋅E=ϵ0​σ​,n^×E=0

静电能

w=12D⃗⋅E⃗w=\frac{1}{2}\vec D\cdot \vec Ew=21​D⋅E

。。。

多级展开

前置知识:

Taylor展开:

f(x⃗+ϵ⃗)=(1+ϵ⃗⋅∇+12(ϵ⃗⋅∇)2+..)f(x⃗)=eϵ⃗⋅∇f(x⃗)f(\vec x+\vec\epsilon)=(1+\vec \epsilon \cdot\nabla+\frac{1}{2}(\vec \epsilon\cdot \nabla)^2+..)f(\vec x)\\ =e^{\vec \epsilon\cdot\nabla}f(\vec x) f(x+ϵ)=(1+ϵ⋅∇+21​(ϵ⋅∇)2+..)f(x)=eϵ⋅∇f(x)

已知局域电荷的分布,我们关注远场的行为

φ=14πϵ0∫dqR=14πϵ0∫ρ(x⃗′)dVR\varphi=\frac{1}{4\pi\epsilon_0}\int \frac{dq}{\R}=\frac{1}{4\pi\epsilon_0}\int \frac{\rho(\vec x')dV}{\R} φ=4πϵ0​1​∫Rdq​=4πϵ0​1​∫Rρ(x′)dV​

接下来就是把1R\frac{1}{\R}R1​展开,

1R=1∣x⃗−x⃗′∣=e−x⃗′⋅∇1r\frac{1}{\R}=\frac{1}{|\vec x-\vec x'|}=e^{-\vec x'\cdot \nabla}\frac{1}{r} R1​=∣x−x′∣1​=e−x′⋅∇r1​

φ≈14πε0(Qr−p⃗⋅∇1r+16D↔:∇∇1r)\varphi \approx\frac{1}{4\pi\varepsilon_0}(\frac{Q}{r}-\vec p\cdot\nabla\frac{1}{r}+\frac{1}{6}\overleftrightarrow D :\nabla\nabla\frac{1}{r}) φ≈4πε0​1​(rQ​−p​⋅∇r1​+61​D:∇∇r1​)

分离变量

Green函数

Share 

 Next post: Hello World 

© 2025 HR Feng's Blog

Theme Typography by Makito

Proudly published with Hexo